Twee werelden
Juist in (deze) tijden van crisis is het lastig om niet bij de pakken neer te gaan zitten. Of je hebt het gevoel dat je het allemaal maar over je heen moet laten komen. Maar wanneer acceptatie geen bewuste keuze is, dan is dat is natuurlijk altijd weer makkelijker gezegd dan gedaan. Of zoals een collega het verwoordde;
‘Ik merk dat ik continu in twee werelden leef. Een wereld van inspiratie en mogelijkheden, maar ook een wereld van zorg en onzekerheid (waar gaat dit naar toe en wanneer eindigt dit en hoe dan verder…?)’
Dilemma
Goed mogelijk dat je dit dilemma herkent. Je ervaart stress en onrust. Het voelt overweldigd en je ervaart rusteloosheid. Misschien blijf je hangen in gepieker en bijna obsessief of dwangmatig denken. Andere kiezen voor, zo lijkt het, een vlucht naar voren en vervallen in een soort actieverslaving. En gelukkig zitten daar onnoemelijk veel mooie initiatieven tussen. Tegelijkertijd is er de overdaad van goedbedoelde activiteiten om maar te laten zie dat je bezig bent. En voor de piekeraars onder ons kan de gedachte daaraan ook weer verlammend werken. Je bent afgeleid, gedachteloos, vergeetachtig, ongericht en niet zo goed in staat om je te concentreren. Zo’n doelloze dag (of dagen) maakt het alleen nog maar beroerder. Je voelt je afwezig, niet alert of zelfs lusteloos. En als je dan toch weer de moed bij elkaar hebt geraapt dan merk je dat je voortdurend in uitersten van aandacht tekort en aandacht hyperactiviteit vervalt.
De pauzeknop
Kortom re-actief gedrag en pro-actief gedrag wisselen elkaar af en vechten soms om voorrang. Niets menselijks is ons vreemd. Wanneer je daar dan, in de tijd die je nu ervoor hebt, echt even bij stil staat, dat gevoel, die onrust of dat verlangen dan is het goed om de volgende zin op je in te laten werken;
"Tussen stimulus en respons zit een ruimte. In die ruimte ligt onze vrijheid en kracht om onze reactie te kiezen. In die keuzes ligt onze groei en ons geluk."
En of de uitspraak nu Viktor E. Frankl is of van Stephen R. Covey, B. F. Skinner of een anonieme bron, de manier om voor jezelf uit die ogenschijnlijk onmogelijk impasse te komen is om dat met ontzettend kleine stapjes te doen van de vier die in die uitspraak zijn te onderscheiden. Vier menselijke gaven. En die eerste stap heet; benut je zelfbewustzijn. Oftewel ons natuurlijk vermogen om bewust te zijn van de ruimte tussen die stimulus en jouw respons. De capaciteit om ons te (onder)scheiden van onszelf en onze gedachten, gevoelens en gedragingen. ‘Je bent niet je gedachten’, wordt dan gezegd en dat is ook zo.
Want wat je het liefst zou willen is dat je weer scherp en opmerkzaam bent, bewust en mentaal in balans. Je wilt nu juist of juist nu een rustige, attente en heldere geest die niet voortdurend door prikkels wordt aangedreven. Kon je het allemaal maar even een halt toeroepen. Had je maar een pauzeknop. Maar goed, die heb je dan ook. En zoals ik al zei, het eerste deel van die pauze knop is jouw zelfbewustzijn (over de andere delen later meer). Sta daar eens bij stil (dat is op zich al een hele vooruitgang)
En wanneer je een beetje ruimte ervaart stel je dan eens wat vragen aan je zelf; wanneer ben je op je best? Wanneer niet? Wat vind je leuk (aan werk of in je persoonlijk leven)? Wat zijn je talenten? De antwoorden op die vragen zijn de eerste stappen die je kunt gebruiken om te bepalen hoe je in (of liever gezegd uit) onzekere tijden wandelt.
Ik wens je alle goeds.